АХБОР (63)
МУЛОҚОТИ САЙДУЛЛО ХАЙРУЛЛОЕВ БО САФИРИ ФАВҚУЛОДДА ВА МУХТОРИ ҶУМҲУРИИ ИСЛОМИИ ПОКИСТОН ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ҶАНОБИ МУҲАММАД САИД САРВАР
17 октябри соли 2023 дар бинои Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ (минбаъд ҶДРФТ) мулоқоти Раиси Раёсати ҶДРФТ муҳтарам Хайруллоев Сайдулло бо Сафири Фавқулодда ва Мухтори Ҷумҳурии Исломии Покистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷаноби Муҳаммад Саид Сарвар бо дархости ҷониби покистонӣ баргузор шуд.
Баъд аз дуруд ва таҳният, сӯҳбатро муҳтарам Сайдулло Хайруллоев оғоз карда, ҷаноби Сафирро бо таъин шудан ба ин вазифа табрик намуданд ва аъзоёни Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Покистон»-ро, ки дар ин мулоқот ҳузур доштанд, муаррифӣ намуданд.
Дар мулоқот раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Покистон» проессор Шодимуҳаммад Суфизода, аъзои Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Покистон» Баҳром Олимов, кормандони ҶДРФТ Иброҳим Абдуллозода, Файзулло Тиллоев, ҷонишини Сафири Покистон дар Тоҷикистон Имад Насим, тарҷумони Сафорат Манучеҳр Салимов иштирок намуданд.
Дар оғоз Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Хайруллоев Сайдулло қайд намуданд, ки ҳар як Сафир вобаста ба фаъолияти худ нақше дар муносибатҳои дуҷониба мегузорад ва изҳори орзу намуданд, ки Сафири навтаъини Покистон дар муносибатҳои Тоҷикистону Покистон нақши босазое хоҳад гузошт. Аз ҷониби худ Ҷамъияти дӯстӣ бо истифода аз дипломатияи мардумӣ барои боз ҳам қавитар гардонидани муносибатҳои фарҳангӣ, илмӣ ва сиёсии ду кишвар кӯшиш ба харҷ хоҳад дод.
Сипас, Сайдулло Хайруллоев баъзе фактҳои таърихиро ёдовар шуда гуфтанд, ки Тоҷикистону Покистон аз бисёр ҷанбаҳо шабеҳи якдигар мебошанд, чунки дар Покистон низ бисёр тоҷикҳое, ки чорсад сол пеш ба Покистон муҳоҷират намуда буданд, дар таърих, фарҳанг, илм ва сиёсати кишвари Покистон нақши намоёне гузоштаанд. Вале, дар баъзе ҷиҳатҳо Покистон аз Тоҷикистон дар пеш меистад, хусусан, дар масъалаи демократия, илмҳои дақиқ ва ғайра.
Баъдан, Сафири Фавқулодда ва Мухтори Ҷумҳурии Исломии Покистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷаноби Муҳаммад Саид Сарвар суханронӣ намуда, барои ин вохӯрии басо муҳим изҳори сипос намуда, қайд кард, ки ӯ баъд аз ба Тоҷикистон омаданаш, худашро дар ин кишвар ҳеҷ бегона ҳис накардааст ва гӯё дар ватани худ адои вазифа карда истода бошад. Чунки аз рӯи рафтор, урфу одатҳо ва бисёр ҷиҳатҳо мардумони ҳар ду кишвар бисёр монандӣ доранд.
Ҷаноби Сафир қайд намуд, ки рушди демократия дар Покистон басо таърихи қадима дорад ва баъд аз ба даст даровардани истиқлолият дар соли 1948, онро мардум ва ҳукумати Покистон доим кӯшиш мекунанд, ки боз ҳам инкишоф диҳанд. Вай қайд намуд, ки Тоҷикистон низ дар муддати хеле кӯтоҳи таърихӣ 30-сол дастовардҳои хеле бузургро ноил гаштааст. Ӯ ёдовар шуд, ки то ҳол Эътимодномаашро ба Президенти кишвар насупорида бошад ҳам, лекин бо вуҷуди он ба фаъолияти дипоматӣ шурӯъ намудааст. Вай ваъда дод, ки баъд аз супоридани Эътимоднома ва расман ба фаъолияти сафирӣ шурӯъ карданаш, пеш аз ҳама аъзоёни Ҷамъияти дӯстии Тоҷикистону Покистонро ба Сафорат даъват намуда, роҳҳои тақвияти дӯстии мардуми ду кишварро баррасӣ хоҳад намуд.
Баъд аз он, муҳтарам Сайдулло Хайруллоев аз баъзе хотироти худ аз даврони фаъолияташон ба ҳайси Раиси Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр намуда, бо баъзе аз ашхоси таърихии Покистон ба монанди шоир Файз Аҳмад, Беназир Бхутто, Парвиз Мушарраф ва дигарон шинос шуданашон ва сӯҳбатҳо гузарониданашон ёдовар шуданд.
Сипас, сухан ба Раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Покистон» профессор Шодимуҳаммад Суфизода дода шуд. Ш. Суфизода зарурати тақвияти дӯстии Тоҷикистону Покистонро қайд намуда, таъкид карданд, ки ба мо зарур аст, ки ҳамкориҳоро дар ҷодаи фарҳанг, илм, иқтисодиёт ва ғайра васеъ намоем. Аз ҷумла қайд карда шуд, ки авохири моҳи ноябр профессор Ш. Суфизода дар Конфронсе, ки дар Покистон бахшида ба аллома Иқбол гузаронида мешавад, иштирок намуда, маърӯзаи илмие низ хоҳанд намуд. Ба ғайр аз ин, 9 ноябр дар Факултаи забонҳои Аврупо ва Осиёи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон низ Конфронси илмӣ барпо карда мешавад.
Дар анҷоми сӯҳбат Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангӣ бо кишварҳои хориҷӣ муҳтарам Сайдулло Хайруллоев ва Сафири Фавқулодда ва Мухтори Ҷумҳурии Исломии Покистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷаноби Муҳаммад Саид Сарвар ба якдигар тӯҳфаҳои хотиравӣ супориданд.
Форуми дӯстӣ: Тоҷикистон – Хитой – Россия
25 майи соли 2023 бо ташаббуси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї дар якҷоягӣ бо Сафорати Федератсияи Россия ва Сафорати Ҷумҳурии Халқии Хитой дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Россия чорабинӣ таҳти унвони «Форуми дӯстӣ: Тоҷикистон – Хитой – Россия» баргузор гардид.
Дар Форуми дӯстӣ сафирон, намояндагони мақомоту сохторҳо, ректорони донишгоҳҳо, раисону намояндагони Ҷамъиятҳои дӯстии алоҳидаи дар доираи Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї фаъолияткунанда, сарварони ширкатҳои бузурги дар Тоҷикистон амалкунанда, доираҳои гуногуни ҷомеаи шаҳрвандӣ ва ҷавонони донишҷӯ, дастаҳои эҷодӣ ва ғайра ширкат доштанд.
Қабл аз оғози воқеии чорабинӣ меҳмонони фахрӣ бо ректори Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Россия, доктори илмҳои иқтисод, профессор Файзулло Машраб Қурбоналӣ мулоқот намуданд.
Инчунин, дар даромадгоҳи Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Россия намунаҳои маҷаллаи «Дӯстӣ» ва намоиши суратҳои кинооператор, фотохудожник Заур Дахте ба намоиш гузошта шуда буд.
Дар кори форум Сафири Фавқулодда ва Мухтори Ҷумҳурии Халқии Хитой дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Цзи Шумин, Сафири Фавқулодда ва Мухтори Федератсияи Россия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Семен Вячеславович Григорев, Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Хайруллоев Сайдулло, муовини раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ Шарипова Мушаррафа, Котиби генералии Ассотсиатсияи ҳамкориҳои байналмилалии Россия Полозков Владимир Михайлович ва корманди пешбари илмии Пажӯҳишгоҳи таҳқиқоти байналмилалии МГМО Вазорати корҳои хориҷии Россия Михаил Алексеевич Конаровский суханронӣ намуданд.
Ҳадаф аз баргузории Форуми дӯстӣ: Тоҷикистон – Хитой – Россия таҳкими ҳамкориҳои бисёрҷонибаи кишварҳо, ки дар рӯҳияи дӯстӣ, эҳтиром ба манфиатҳои тарафайн ва рушди ғояҳои бунёдии дипломатияи мардумӣ бунёд ёфтааст.
Сафири Фавқулодда ва Мухтори Ҷумҳурии Халқии Хитой дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Цзи Шумин қайд карданд: «Пешниҳоди баргузории Анҷумани дӯстии халқҳои Тоҷикистон, Хитой ва Россия ба рушди дарозмуддати муносибатҳои дӯстонаи ин давлатҳо нигаронида шудааст.
Ман мехоҳам ба Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї, инчунин ба Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Россия барои даъват миннатдории самимӣ баён кунам. Тоҷикистон як кишвари муҳим дар Роҳи бузурги Абрешим буда, дар замони худ дар робитаи Осиё ва Аврупо, таҳкими байни Шарқу Ғарб ва густариши табодули байни тамаддунҳо нақши беназир бозидааст. Аз ин раванд як қатор кишварҳо, аз ҷумла Хитой ва Россия баҳра бурданд».
Сафири Фавқулодда ва Мухтори Федератсияи Россия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Семен Вячеславович Григорев дар суханронии худ зикр намуданд: «Ба созмондиҳандагони форум барои имкони баргузории чорабинӣ изҳори сипос намуда, ба иштирокчиёни кори пурсамар таманно кард ва итминон дорам, ки хулосаҳо ва пешниҳодҳое, ки дар рафти чорабинӣ баён мешаванд, дӯстии ҳақиқиро боз ҳам мустаҳкамтар хоҳанд кард.
Робитаҳои байни кишварҳои мо таърихи тӯлонӣ ва бой доранд ва садсолаҳо пеш мераванд. Аз қадимулайём корвонҳо аз Шарқ ба Ғарб бо пайраҳаҳо рафта, тамаддунҳои моро ба ҳам мепайванданд, ба ояндаи сарнавишти умумии таърихӣ асос мегузоранд. Халқҳои мо ҳамеша бо майлу хоҳиши самимии маънавӣ нисбат ба ҳамдигар, ҳамфикрии ҳамдигар ва майлу хоҳиши дар сулҳу амонӣ ва ҳамсоягии нек зиндагӣ кардан фарқ мекарданд».
Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Хайруллоев Сайдулло дар суханрониашон қайд намуданд, ки бо забони руссӣ замима мегардад:
«Уважаемые Послы Сергей Вячеславович – председатели обществ дружбы с отдельными странами, деятели науки, культуры, образования, представители государственных структур, студенты добро пожаловать на наш совместно организованный Форум.
В наше сложное время повысилась ответственность всех перед всеми, в том числе общественных организаций, работающих на международном уровне.
Итоги Государственного визита Председателя Китайской Народной Республики Си Цзиньпина в Россию в марте 2023 года и состоявшихся переговоров с Президентом Российской Федерации В.В.Путиным получили колоссальный резонанс во всём мире, особенно вдохновили народы СНГ, вызвали позитивные отклики и высокие оценки общественности дружественных с Россией стран.
Руководство, Президиум Таджикского общества дружбы и культурных связей с зарубежными странами (ТОДКС) в свете данного события решили выйти в Посольство РФ в РТ с инициативой об организации в Душанбе торжественного мероприятия, посвященного дружбе, ещё большему сближению народов России, Китая и Таджикистана. Наше предложение было воспринято и одобрено Посольствами России и Китая, и как результат проходящий данный Форум. Это ещё раз доказывает, что возможности народной, общественной дипломатии шире официальной.
Помимо всего, этот шаг явится ярким примером воплощения целей и задач, принципов взаимодействия, обозначенных в Соглашении о сотрудничестве между Международным союзом общественных объединений «Российская ассоциация международного сотрудничества» и Таджикским обществом дружбы и культурных связей с зарубежными странами, подписанном в городе Душанбе 23 ноября 2022 года. Это послужит и реализации пунктов Соглашений, подписанных в 2019 году между ТОДКС и Китайским Народным Обществом дружбы с заграницей, ТОДКС и Китайским Комитетом ШОС по добрососедству, дружбе и сотрудничеству.
На наш взгляд, неоценимое значение данному Форуму придали выступления Послов России и Китая – двух главных стратегических партнёров Таджикистана. Далее выступление гостей – Российская ассоциация международного сотрудничества, поздравления от наших партнёрских организаций – Китайского Народного Общества дружбы с заграницей и Китайского Комитета ШОС по добрососедству, дружбе и сотрудничеству вызовут большой интерес присутствующих, и все узнают какие большие дела совершают общественные организации наших трёх стран, докажут нашу солидарность и общность целей.
Проведение данного форума будет иметь важное общественно-политическое значение, станет заметным событием в сфере культурно-гуманитарного сотрудничества, внесёт вклад в дело укрепления дружбы и взаимопонимания между народами наших стран, повышения роли народной дипломатии.
Желаю удачи и процветания всем нашим зарубежным друзьям и участникам Форума».
Сипас, муовини раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ Шарипова Мушаррафа, Котиби генералии Ассотсиатсияи ҳамкориҳои байналмилалии Россия Полозков Владимир Михайлович, корманди пешбари илмии Пажӯҳишгоҳи таҳқиқоти байналмилалии МГМО Вазорати корҳои хориҷии Россия Михаил Алексеевич суханронӣ намуданд. Инчунин, табрикоти видеоӣ аз ҷониби муовини раиси Ҷамъияти халқии Хитой оид ба дӯстӣ бо кишварҳои хориҷӣ Ян Дуна ва табрикоти Котиби генералии Кумитаи Хитой оид ба ҳамсоягӣ, дӯстӣ ва ҳамкории СҲШ Чжэн Вэй қироат карда шуд.
Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Хайруллоев Сайдулло ба ректори Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Россия доктори илмҳои иқтисод, профессор Файзулло Машраб ва ректори Донишгоҳи миллии Тоҷикистон доктори илмҳои иқтисодӣ, профессор Хушвахтзода Қобилҷон барои ҳамкории зич бо Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї, барои саҳм дар рушди робитаҳои таълимӣ, фарҳангӣ, гуманитарӣ ва дӯстона, барои пешбурди тарбияи ахлоқӣ ва эстетикии насли ҷавони кишвар, барои пешбурди ғояҳои дипломатияи мардумӣ бо Ифтихорнома сарфароз гардонида шуд.
Баъдан, қисмати тантанавии форум оғоз гардид. Ансамблҳои ҳунарии маркази фарҳангию маърифатии Конфутсии дар назди Донишгоҳи миллии Тоҷикистон ва коллективҳои маркази фарҳангии Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Россия намоишҳои консертии худро намоиш доданд.
Кормандони
Љамъияти дўстї ва равобити
фарњангии Тољикистон
бо кишварњои хориљї Ф. Тиллоев, Д. Шайимов
Ҷаласаи ҳисоботии солонаи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ дар соли 2022
28 феврали соли 2023 ҷаласаи ҳисоботии солонаи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ (минбаъд ҶДРФТ) дар соли 2022 баргузор гардид.
Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло Хайруллоев ҷаласаи ҳисоботии солонаро ифтитоҳ намуда, ҳозиронро бо рӯзномаи ҷаласа, ки мавзӯъҳо: шунидани ҳисоботи солонаи Раёсати ҶДРФТ дар соли 2022, баррасии Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон «Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилию хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон» ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (23.12.2022), суханронии раисону аъзои Ҷамъиятҳои дӯстӣ бо кишварҳои алоҳида, қабули қарорҳо оид ба фаъолияти ҶДРФТ дар соли 2023, муҳокима ва тасдиқи нақшаи кории Раёсати ҶДРФТ барои соли 2023 ва дигар корҳои ҷорӣ иборат буд, шинос намуд.
Дар ҷаласаи ҳисоботии Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ барои соли 2022 аъзои Раёсат, масъули Намояндагии ҶДРФТ дар вилояти Хатлон, раисону намояндагони ҷамъиятҳои дӯстӣ бо кишварҳои алоҳида, ки дар доираи ҶДРФТ фаъолият мекунанд, сарварони иттиҳодияҳо ва марказҳои миллию фарҳангии ақаллиятҳои миллии кишвар, ки ин Ҷамъияти дӯстӣ ҳамкорӣ доранд ва даъватшудагони дигар иштирок намудаанд.
Аз ҷумла: Хайруллоев Сайдулло – Раиси Раёсати ҶДРФТ, Шарифова Мушаррафа – ҷонишини Раиси Раёсат, Олимов Кароматулло – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Покистон», Раҷабов Ҳабибулло – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Ҳиндустон», Зайниддинзода Наҷмиддин – намояндаи Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кожин Водим Владиславович – намоянда аз Маркази илмию фарҳангии Россия дар шаҳри Душанбе «Россотрудничество», Шодимуҳаммади Сӯфизода – директори Китобхонаи марказии илмии АМИТ ба номи Индира Гандӣ, Раҳмонзода Азимҷон – муовини директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ, Манзура Улчабоева – муаллимаи Донишкадаи ҷумҳуриявии рассомии ба номи Мирзораҳмат Олимов, Тоҷиддин Мардонӣ – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Мамлакатҳои Араб», Сайфуллоев Хайрулло – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Германия», Валаматзода Темур – аъзои Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Куба», Шукурзода Мирзо – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Қирғизистон», Абдурасулов Анвар – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Беларус», Нағзибекова Меҳринисо – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Россия», Восиева Рухшона – котиби масъули Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Хитой», Султонзода Соқибой – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Фаронса», Ходжаева Людмила – референти (намояндаи) ҶДРФТ дар вилояти Хатлон, Марям Исоева – Ҳунарпешаи халқии Тоҷикистон, Таскира Мирхайдарова – аъзои Маркази миллӣ–мадании тотору бошқирдҳои Тоҷикистон «Дуслик», Қурбанова Каиржан – котиби масъули Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Қазоқистон», Ҷурғосиев Муллоаҳмадшоҳ – муовини раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Эрон», Абдуллозода Иброҳим – референти ҶДРФТ, Дахте Заур – суратгири маҷаллаи «Дӯстӣ», Эшқуватов Ҳасан – раиси Ҷамъияти Халухиён, Қулматов Юсуф – аъзои Ҷамъияти Халухиён ва дигарон иштирок доштанд.
Раиси Раёсат Сайдулло Хайруллоев дар суханронии худ таъкид карданд: «Дар давраи ҳисоботӣ Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ вазифаҳои оинномавии худро иҷро намуда, намояндагиҳои он дар вилоятҳо, ҷамъиятҳои дӯстии алоҳида дар ниҳодҳо босамар фаъолият бурданд ва ба Раёсат ҳисоботҳои хешро пешниҳод карданд.
Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ дар давраи ҳисоботӣ фаъолияташро чун ҳамеша дар ҳамкории зич бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии марказӣ ва маҳаллӣ, вазоратҳо, муассисаҳои илмиву таълимӣ ва фарҳангӣ пеш бурд.
Бахшида ба Паёми навбатии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (23.12.2022) дар худи идораи Ҷамъияти дӯстӣ, инчунин дар баъзе Ҷамъиятҳои дӯстии назди он бо кӯшиши масъулон ҷаласаҳо доир гаштанд.
Дар доираи баргузории чорабиниҳо баҳри сазовор ва дар сатҳи баланд истиқбол намудани ҷашнҳои давлатӣ, аз ҷумла, Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, 30-солагии баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар ҷашнҳои миллӣ ва байнидавлатӣ, аҳамияти хос дода шуд.
Иртибот бо Сафоратҳо чун ҳамеша дар давраи ҳисоботӣ қавӣ буд.
25 январи соли 2023 яке аз эроншиносони машҳури тоҷик, раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Эрон» Мирзо Муллоаҳмадов дар сини 75-солагӣ олами фониро падруд гуфтанд. Рӯҳат шод бод, Худо раҳматаш кунад.
Дар давраи ҳисоботӣ Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ, намояндагиҳои он дар вилоятҳо, ҷамъиятҳои дӯстии алоҳида, марказҳои фарҳангии ташкилотҳои ақаллиятҳои миллӣ кори худро дар асоси нақшаи чорабиниҳои соли 2022 ба роҳ монданд. Имрӯз ҳисоботҳои худи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва раисони баъзе ҷамъиятҳои алоҳида шунида мешаванд.
Иртиботи ҷамъиятҳои дӯстии дохилӣ бо ҷамъиятҳои беруни кишвар низ назаррас буд, ки аз гузоришҳои имрӯза хабардор мешавед.
Ташаккур ба раисони ҷамъиятҳо, масъулони намояндагиҳои Ҷамъияти дӯстӣ дар вилоятҳо ва роҳбарони муассисаҳое, ки дар ниҳодашон ҷамъиятҳои дӯстии алоҳида фаъолият мебаранд. Инчунин, ташаккур ба сарварони намояндагони ақаллиятҳои миллӣ, ки якҷоя бо мо кори дипломатияи мардумиро пеш мебаранд».
Сипас, ҷонишини Раиси Раёсати ҶДРФТ Мушаррафа Шарифова дар назди ҳозирон аз натиҷаи фаъолияти яксолаи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ дар соли 2022 гузориш дод.
Баъдан, сухан ба раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Покистон» Кароматулло Олимов дода шуд. Академик К. Олимов дар баромади худ оиди фаъолияти яксолаи Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Покистон» ва корҳои анҷомдода дар ин самт истода гузашт. Инчунин, оиди нуқтаҳои асосии Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон «Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилию хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон» ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (23.12.2022) баромад намуданд.
Инчунин, Тоҷиддин Мардонӣ – раиси Ҷамъияти «Тоҷикистон – Мамлакатҳои Араб», Султонзода Соқибой – раиси Ҷамъияти «Тоҷикистон – Фаронса», Кожин Водим Владиславович – намоянда аз Маркази илмию фарҳангии Россия «Россотрудничество», Манзура Улчабоева – муаллимаи Донишкадаи ҷумҳуриявии рассомии ба номи Мирзораҳмат Олимов ва Ходжаева Людмила – референти (намояндаи) ҶДРФТ дар вилояти Хатлон оиди фаъолияти ҷамъиятҳои дӯстии алоҳида суханронӣ намуда, аз фаъолияти худ дар соли сипаригашта мухтасар истода гузаштанд. Аз робитаи қавӣ ва кумаку дастгирии роҳбарияти Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷиро қайд намуда, ба фаъолияти кории ҶДРФТ баҳои қаноатбахш доданд.
Зимни баррасии масъалаҳо зикр карда шуд: Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ дар давраи ҳисоботӣ кори худро дар самти иҷрои вазифаҳои оинномавӣ, фаъолияти ҷамъиятҳои дӯстии дар доираи он фаъолияткунанда, қавитар кардани иртибот бо иттиҳодияҳо ва марказҳои миллию фарҳангии ақаллиятҳои миллии кишвар, густариши ҳамкорӣ бо корпуси дипломатӣ ва ташкилотҳои байналмилалии муқими Тоҷикистон ва дигар чорабиниҳо анҷом дод.
Яке аз ҳадафҳои асосии Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ сиёсати сулҳҷӯёнаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва фаъолият дар доираи арзишҳои миллию фарҳангӣ ва дипломатияи мардумӣ мебошад.
Раёсати ҶДРФТ фаъолияти худро дар соли 2022 дар асоси нақшаи корӣ ба роҳ монд. Дар доираи баргузории чорабиниҳо баҳри сазовор ва дар сатҳи баланд истиқбол намудани ҷашни байналмилалии Наврӯз, 30-солагии Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Рӯзи Ваҳдати миллӣ, Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки барои ҳар шаҳрванди кишвар азизу гиромист, аҳамияти хоса дода шуд.
Сомонаи интернетии Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ бо номи www.friendship.tj мулоқоту чорабиниҳои доиркардаи худи ҶДРФТ ва Ҷамъиятҳои дӯстии дар назди он фаъолиятбарандаро бо аксҳои ҷолиб манзури истифодабарандагон мекунад.
Дар охири ҷаласаи ҳисоботии солона, нақшаи кории ҶДРФТ барои соли 2023 муҳокима ва тасдиқ гардид. Масъалаи қабули қарорҳо «Дар бораи ҳисоботи фаъолияти Раёсати ҶДРФТ дар соли 2022», «Дар бораи тасдиқи нақшаи кории ҶДРФТ барои соли 2023» бо назардошти пешниҳодҳо тасдиқ карда шуд.
Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ якҷоя бо бисту чор Ҷамъияти дӯстии дар наздаш амалкунанда ва доираи васеъи фаъолонаш чорабиниҳои асосии барои соли 2022 ба нақша гирифтаашро иҷро намуда, дар ривоҷи дӯстиву ҳамкорӣ бо кишварҳо, мустаҳкам кардани ҷомеаи гуногунмиллати тоҷикистониён ва ниҳоят, пешбурди сиёсати дохиливу хориҷии давлат саҳм гузошт.
21 ноябри соли 2022 Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Сайдулло Хайруллоев бо Сафири Фавқулода ва Мухтори Љумҳурии Куба (бо қароргоҳ дар Нур-Султон) дар Љумҳурии Тољикистон - Оскар Сантана Леонро бо хоҳиши ў ба ҳузур пазируфт.
Дар љараёни мулоқот масъалаи тақвияти ҳамкориҳои фарҳангии Тољикистону Куба баррасї шуд.
Сайдулло Хайруллоев дипломати кубагиро ба муносибати ба ин мақом таъин шуданаш табрик намуда, ба ў дар фаъолиятҳои минбаъдаи дипломатиаш барору комёбиҳо таманно кард.
Раиси Раёсати ЉДРФТ Сайдулло Хайруллоев зимни шинос намудани Сафири нави Куба бо самтҳои гуногуни фаъолияти Љамъияти мазкур ва ҳамкориҳои фарҳангии он изҳор дошт, ки дар назди Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї 24 Љамъияти дўстї бо кишварњои алоњида фаъолият доранд ва яке аз онњо Љамъияти дўстии «Тољикистон – Куба» раисаш Латифов Љ.Л. мебошад.
Сафири Фавқулода ва Мухтори Љумҳурии Куба Оскар Сантана Леон низ зимни ташаккур аз пазироии самимї, ҳамзамон хостори таҳкими муносиботи фарҳангии кишвараш бо Љумҳурии Тољикистон шуд.
Баъдан, суханро ба раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Куба» Љўра Латифов дод. Номбурда оиди фаъолияти Љамъият маълумоти мушаххас дода, аъзои Раёсати Љамъиятро якояк ба Сафир муаррифї намуд.
Сипас, ҷонини раиси Раёсати ЉДРФТ М. Шарипова оид ба фаъолияти Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї ва Љамъияти дўстии «Тољикистон – Куба» маълумот доданд.
Дар охир Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Сайдулло Хайруллоев ба Сафири Фавқулода ва Мухтори Љумҳурии Куба дар Љумҳурии Тољикистон Оскар Сантана Леон китоби Асосгузори сулњу вањдати миллї – Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон ва аз шумораҳои маҷаллаи «Дӯстӣ» тақдим намуд.
Дарахти дӯстӣ биншон, ки коми дил ба бор орад
Халқи тоҷик бо мардуми Фаронса аз давраҳои қадим муносибати дӯстона дошт, вале ин муносибатҳо аз охири асри XIX сар карда, рӯ ба инкишоф оварданд. Ҳанӯз қабл аз Инқилоби Бухоро маорифпарварони тоҷик бо сарварии Аҳмади Дониш ба фарҳангу тамаддуни мутараққии фаронсавӣ таваҷчуҳи хоса зоҳир менамуданд. Маорифпарварони тоҷик Мирзо Сироҷи Ҳаким ва Пайрав Сулаймонӣ, ки дар ибтидои асри XX ба Фаронса сафар намуда буданд аз аввалин нафароне ҳастанд, ки муносибатҳои дипломатии халқиро байни мардуми тоҷику фаронсавӣ гузоштаанд ва дар осорашон аз он фарҳанги пешрафта бо камоли мамнуният ёдовар шудаанд.
Робитаҳои дӯстонаи тоҷикону фаронсавиён дар даврони собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ низ нигоҳнакарда ба як қатор мушкилоти ҷойдошта хеле ривоҷу равнақ ёфт, ки натиҷаи он пеш аз ҳама муносибати дӯстонаи устод Айнию Лоҳутӣ бо адибони фаронсавӣ буд. Аз ҷониби дигар дар ин давра осори насрию назмии адибони фаронсавӣ тавассути забони русию форсӣ ва туркӣ ба забони тоҷикӣ хеле зиёд тарҷума ва дастраси мардум гардидаанд.
Муносибатҳои дӯстонаи Тоҷикистону Фаронса ба таври боядушояд дар давраи соҳибистиқлолӣ ба даст омадаанд. Муносибатҳои дипломатии Тоҷикистону Фаронса ҳанӯз аз солҳои аввали соҳибистиқлолӣ ба роҳ монда шуда, то имрӯз чорабиниҳои сиёсию фарҳангии зиёде баргузор гардидаанд, ки ҳар кадоми онро метавон дар алоҳидагӣ баррасӣ намуд.
Вохӯрии охирине, ки дар сафорати Фаронса дар Тоҷикистон баргузор гардид, бешубҳа дар рушди минбаъдаи равобити фарҳангии дӯстонаи Тоҷикистону Фаронса такон бахшида метавонад.
Рӯзи 3 марти соли 2021 Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангӣ Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло Хайруллоев, ҷонишини раиси ҶДРФТ Мушаррафа Шарифова, нависанда Мирзонасриддин, раиси Ҷамъияти дӯстии “Тоҷикистон – Фаронса” Соқибой Султонзода ва мусаввири маҷаллаи “Дӯстӣ” Заур Дахте бо Сафири Фавқулода ва Мухтори Ҷумҳурии Фаронса дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷаноби Мишел Тарран ва масъули бахши фарҳангии сафорат Лола Роже вохӯрӣ доир намуданд. Ҳангоми вохӯрии ҷонибҳо масъалаҳои тақвият бахшидани ҳамкориҳо дар самти дӯстии мардуми тоҷику фаронсавӣ ва баргузор намудани чорабиниҳои фарҳангӣ барои тарғибу ташвиқи фарҳанги ҳар ду кишвар мавриди баррасӣ қарор доданд. Хусусан муовини раиси ҷамъият М. Шарифова доир ба таърихи ҷамъияти дӯстӣ, ки соли 1958 таъсис ёфтааст маълумоти ҷолиби диққат дода, аз ҳар кадом ҷамъиятҳо ва дастовардҳои онҳо дар ҳар давру замон ёдрас шуд. Ҳамчунин М. Шарифова дар хусуси маҷаллаи “Дӯстӣ” ва маводи дохили он маълумот дода, якчанд нусхаи охирини онро ба сафир пешкаш намуд. Дар рафти суҳбат М. Шарифова иброз намуд, ки барои озод намудани Фаронса ва муқовимат бар фашизм саҳми тоҷикон низ назаррас аст ва қаҳрамониҳои Раҳимов Қодирро хотиррасон кард.
Нависанда Мирзонасриддин дар хусуси фаъолияти нависандагиаш сухан ронда, аз рағбату робитаи адибони тоҷик ба адабиёти фаронсавӣ ёдовар шуд. Номбурда гуфт, ки адибони давраи собиқ Шӯравии тоҷик ҳама аз адабиёти фаронсавӣ бохабар буданд ва аз он илҳом мегирифтанд. Зимнан нависанда романи ба забони русӣ тарҷумашудаи худро ба Сафир ҷаноби Мишел Тарран тақдим намуд.
Раиси Ҷамъияти дӯстии “Тоҷикистон – Фаронса” С. Султонзода дар хусуси робитаҳои тоҷикону фаронсавиён дар давраҳои пеш аз Инқилоби Бухоро, давраи Шӯравӣ ва муосир сухан ронда, иброз намуд, ки имрӯз адибони фаронсавиро мутарҷимони тоҷик на аз забони русӣ, балки аз забони асл тарҷума карда истодаанд. Аз фурсат истифода намуда С. Султонзода монографияи худ “Проблема материи и её атрибутов в философии Ибн Сины”-ро, ки натиҷаи таҳқиқоти семоҳааш дар Фаронса мебошад, ба ҳозирин туҳфа намуд.
Дар охир Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангӣ Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло Хайруллоев ба Сафир ҷаноби Мишел Тарран барои қабул миннатдорӣ баён намуда, барои ҳамкориҳои минбаъда изҳори хушбинӣ кард.
Мишел Тарран дар навбати худ таъкид дошт, ки мо низ ҷонибдори тақвият бахшидани ҳамкориҳои дӯстонаи фарҳангӣ мебошем ва тавассути анҷумани омӯзгорони забони франсавӣ ба ҷамъияти дӯстӣ кумаки худро дареғ намедорем.
Султонзода С. – раиси Ҷамъияти дӯстии “Тоҷикистон – Фаронса”
Ҷаласаи ҳисоботии солонаи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ дар соли 2020
2 марти соли 2021 Ҷаласаи ҳисоботии солонаи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ (минбаъд ҶДРФТ) дар соли 2020 баргузор гардид.
Нишасти мазкур таҳти раисии Сайдулло Хайруллоев сурат гирифта, дар он масъули намояндагии ҶДРФТ дар вилояти Хатлон, раисон ва намояндагони Ҷамъиятҳои дӯстӣ бо кишварҳои алоҳидаи дар доираи ҶДРФТ фаъолияткунанда, намояндаи ақалиятҳои миллӣ иштирок доштанд.
Аз ҷумла, Хайруллоев Сайдулло – Раиси Раёсат, Шарифова Мушаррафа – Ҷонишини Раиси Раёсат, Раҷабов Ҳабибулло – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Ҳиндустон», Муллоаҳмадов Мирзо – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Эрон», Шукурзода Мирзо – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Қирғизистон», Сайфуллоев Хайрулло – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Германия», Латифов Ҷӯра – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Куба», Насимов Азимқул – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Ҷумҳурии Халқӣ–Демократии Корея», Искандаров Қосимшо – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Афғонистон», Нағзибекова Меҳринисо – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Россия», Султонзода Соқибой – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Фаронса», Салимӣ Носир – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Хитой», Байдуллоев Аъзам – ҷонишини раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Хитой», Восиева Рухшона – котиби масъули Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Хитой», АбдуҶабборов Абдуғаффор – раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Қазоқистон», Қурбанова Каиржан – котиби масъули Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Қазоқистон», Мансуров Умед – Ҷониши раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Япония», Дороншоева Некбахт – котиби масъул Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Туркия», Суфизода Шодимаҳмад – мудири китобхонаи илмии ба номи Индира Гандии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон , Шарипова Латофат – референт, раиси Кумитаи сулҳу ризоияти миллии Тоҷикистон , Давлатова Роҳила – референт (намоянда) дар вилояти Хатлон, Мирҳайдарова Таcкира – аъзои Маркази миллӣ–мадании тотору бошқирдҳои Тоҷикистон «Дуслик», Тиллоев Файзулло – мудири Шӯъбаи Раёсат, Кандаурова Гуландом – котиби коргузор, Муқимов Хайрулло – референт, Шайимов Диёр – референт, Дахте Заур – суратгири маҷаллаи «Дӯстӣ», Аҳмадҷонов Исмоил – сармуҳосиб, Муқимов Авазхон – мудири хоҷагӣ ва ғайра иштирок доштанд.
Ҷаласаро Раиси Раёсати ҶДРФТ Сайдулло Хайруллоев ифтитоҳ намуда, ҳозиронро бо рӯзномаи ҷаласа, ки мавзӯъҳои шунидани ҳисоботи солонаи Раёсати ҶДРФТ дар соли 2020, баррасии Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон «Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилию хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон» ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (26 январи соли 2021), муҳокима ва тасдиқи нақшаи кории Раёсати ҶДРФТ барои соли 2021, қабули қарорҳои дахлдор оид ба фаъолияти Раёсати ҶДРФТ дар соли 2021 ва дигар корҳои Ҷорӣ иборат буд, шинос намуд.
Сайдулло Хайруллоев дар суханронии худ таъкид карданд: «Дар давраи ҳисоботӣ Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ вазифаҳои оинномавии худро иҷро намуда, намояндагиҳои он дар вилоятҳо, Ҷамъиятҳои дӯстии алоҳида дар ниҳодҳо босамар фаъолият бурданд ва ба Раёсат ҳисоботҳои хешро пешниҳод карданд.
Дар доираи баргузории чорабиниҳо баҳри сазовор ва дар сатҳи баланд истиқбол намудани ҷашнҳои давлатӣ ва дигар ҷашнҳои миллӣ, ки барои ҳар шаҳрванди кишвар азизу гиромист, аҳамияти хоса дода шуд.
Бахшида ба Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар худи идораи Ҷамъияти дӯстӣ, инчунин дар баъзе Ҷамъиятҳои дӯстии назди он ва баъзе марказҳои миллию фарҳангӣ бо кӯшиши масъулони ташкилот ҷаласаҳо доир гаштанд.
Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ дар давраи ҳисоботӣ фаъолияташро чун ҳамеша дар ҳамкории зич бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии марказӣ ва маҳаллӣ, вазоратҳо, муассисаҳои илмиву таълимӣ ва фарҳангӣ пеш бурд.
6 марти соли 2020 дар инҷо ҷаласаи ҳисоботии солонаи Раёсат баргузор гардид, ки аксарияти Шумо шоҳиди он будед.
Дар давраи ҳисоботӣ Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ, намояндагиҳои он дар вилоятҳо, Ҷамъиятҳои дӯстии алоҳида, марказҳои фарҳангии ташкилотҳои ақаллиятҳои миллӣ кори худро дар асоси нақшаи чорабиниҳо ба роҳ монданд. Ҳисоботи худи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ, раисони ҷамъиятҳои алоҳида шунида мешавад.
Дар охир қайд намудан зарур аст, ки дар соли 2020 вобаста ба пайдоиш ва хуруҷи пандемияи CОVID-19 дар аксар кишварҳои олам таъсири худро расонд.
Ҷумҳурии Тоҷикистон , ки узви фаъоли ҷомеаи ҷаҳонӣ мебошад, дар баробари дигар давлатҳо аз сироятии коронавирус эмин намонд.
Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ, намояндагиҳо ва Ҷамъиятҳои алоҳида ҳамаи чорабиниҳои асосии барои соли 2020 ба нақша гирифташударо иҷро намуда, илова бар он чандин чорабиниву иқдоми назарраси пурракунандаи вазифаҳои оинномавиро ба Ҷо оварданд ва имрӯз ин фаъолият аз ҷониби ҳозирон баҳогузорӣ мешавад».
Сипас, муовини Раиси Раёсати ҶДРФТ Мушаррафа Шарипова дар назди ҳозирон аз натиҷаи фаъолияти Раёсати ҶДРФТ дар соли 2020 ҳисобот дод. Муҳимтарин рӯйдодҳо, чорабиниҳо, ҳамкорӣ бо Сафоратҳо, иштирок дар Форумҳо, ҳамкори бо шарикон махсус қайд гардид.
Баъдан, сухан ба раиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Афғонистон» Қосимшо Искандаров дода шуд. Қ. Искандаров оиди Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон «Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилию хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон» ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон баромад намуда, нуқтаҳои муҳим ба фаъолияти ҶДРФТ марбути он диққати махсус доданд.
Дар охири ҷаласаи ҳисоботии солона, нақшаи кории ҶДРФТ барои соли 2021 муҳокима гардид.
Масъалаи қабули қарорҳо «Дар бораи ҳисоботи фаъолияти Раёсати ҶДРФТ дар соли 2020», «Дар бораи тасдиқи нақшаи кории ҶДРФТ барои соли 2021» бо назардошти пешниҳодҳо тасдиқ карда шуд.
