TODKS
18 октябри соли 2018 дар Муассисаи давлатии «Китобхонаи давлатии бачагонаи ҷумҳуриявии ба номи М. Миршакар» Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» оғоз гардид, ки се рўз идома кард.
Зимни ифтитоҳи намоишгоҳи мазкур Вазири фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Шамсуддин Орумбекзода изҳор дошт, ки имрўзҳо ҳар як халқу миллатро дар арсаи олам, пеш аз ҳама, бо китоб, таърих, фарҳанг ва адабиёташ мешиносанду эътироф мекунанд.
«Баъди ба Истиқлолияти давлатӣ расидани миллати тоҷик Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таври ҳамешагӣ ба рушду нумўи соҳаи китобдорӣ таваҷҷуҳи хосса зоҳир менамояд. Бо ҳидояти Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ин анъанаи неки ниёгон – эҳтироми китобу китобхонӣ идома ёфта, дар ин ҷода як зумра корҳои намоён анҷом пазируфтанд», - зикр намуд Вазири фарҳанги ҷумҳурӣ.
Дар намоишгоҳи мазкур ноширони дохилу хориҷи кишвар, аз ҷумла Комбинати полиграфии шаҳри Душанбе, Муассисаи давлатии нашриёти «Адиб», Муассисаи давлатии нашриёти «Ирфон», Пажўҳишгоҳи фарҳанг ва иттилоот, намояндагони Россия, Ҳиндустон, Туркия, Франсия, ИМА, Афғонистон иштирок намуда, китобҳои тозанашри худро ба намоиш гузоштанд.
Дар доираи намоишгоҳ ба фурўш гузоштани маводи чопӣ дар мавзўъҳои гуногун, китобҳои электронӣ, ҳамчунин намоиши дигар намудҳои маҳсулоти полиграфӣ, конфронси илмӣ-амалӣ, маҳфили шеъру суруд, муаррифии китобҳои тозанашр, барномаи консертӣ, суҳбатҳо ва мубодилаи афкор сурат гирифт.
Дар намоиш Шоири халқии Тоҷикистон, муаллифи Суруди миллӣ Гулназар Келдӣ иброз дошт, ки китоб дар ҳама давру замон сарчашмаи илму дониш ва равшангари роҳи ҳаёти инсонҳо будаву хоҳад монд.
Ҳадаф аз баргузории Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» ба намоиш гузоштани комёбиҳо ва дастовардҳои соҳаи табъу нашри миллӣ дар даврони истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамчунин тарѓибу ташвиқи мероси адабии мардуми тоҷик ва шиносоӣ бо адабиёти ҷаҳон, омўзиши таҷрибаи ҷаҳонии соҳаи табъу нашри китоб, истифодаи таҷҳизоти муосири полиграфӣ ва дигар маводи чопӣ мебошад.
Дар ҳамоиши фарҳангӣ муовини Раиси Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Мушаррафа Шарипова, кормандон Аъзам Мўсоев, Ибод Ғафуров, Мавлюда Шарипова, Файзулло Тиллоев, Аҳлиддин Исоев ва раисону фаъолони ҷамъиятҳои дўстии алоҳида иштирок доштанд.
Дар Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» маҷаллаи «Дўстӣ», маҷмўаи шеърҳои намояндагони ақалиятҳои миллӣ «Единство многообразия: Шагнув из времени во времена», китобҳоии «Ҳафт суфраи Наврўз» суфраи аввал маҷмўаи ашъор ва тасвирҳо, «Сухане чанд, аз робитаҳои ду сарзамини тамаддунофар» (Бахшида ба бистсолагии робитаҳо байни Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Халқии Хитой»), «Нахлистони тавҳид» (оид ба ашъори шоир ҷумъа Қувват), «Вахш эй сарчашмаи илҳоми ман» ва чанде аз асарҳои илмию бадеии фаъолони Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Эрон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Ҳиндустон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Казоқистон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Кирғизистон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Германия», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Куба», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Фаронса» ва дигарон ба намоиш гузошта шуданд.
Баъди Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» ба Муассисаи давлатии «Китобхонаи давлатии бачагонаи Ҷумҳуриявии ба номи М. Миршакар» шумораҳои гуногуни маҷаллаи «Дўстӣ», маҷмўаи шеърҳои намояндагони аќалиятҳои миллӣ «Единство многообразия: Шагнув из времени во времена», китоби узви фаъоли ҷамъият, шоир Ҷумъа Кувват «Нахлистони тавҳид» ва китоби корманди Ҷамъияти мазкур Аъзам Мўсоев «Вахш эй сарчашмаи илҳоми ман» тақдим шуданд.
Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ барои иштироки фаъолона дар Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» бо Дипломи Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон сарфароз гардонида шуд.
Зимни сафари давлатии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Ҷумҳурии Ӯзбекистон байни мақомоти ду давлат 26 санади муҳими ҳамкорӣ ба имзо расид. Аз ҷумла, Ёддошти тафоҳум доир ба ҳамкорӣ миёни Ҷамъияти дӯстӣ ва робитаҳои фарҳангии Тоҷикистон ва Кумитаи муносибатҳои байни миллатҳо ва робитаҳои дӯстона бо кишварҳои хориҷии назди Девони вазирони Ҷумҳурии Ӯзбекистон ба имзо расид. Барои шарҳи Ёддошти имзошуда хабарнигори АМИТ «Ховар» Ҷасур АБДУЛЛО бо раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло ХАЙРУЛЛОЕВ суҳбат намуд.
АМИТ «Ховар»: Пас аз имзои Ёддошти тафоҳум корро аз чӣ оғоз карданӣ ҳастед?
Сайдулло Хайруллоев: Аввалан бояд иттилоъ диҳем, ки Ёддошти тафоҳум, яъне Меморандум дар бораи ҳамкории байни Кумитаи оид ба муносибатҳои байни миллатҳо ва робитаҳои дӯстона бо кишварҳои хориҷии назди Девони Вазирони Ҷумҳурии Ӯзбекистон ва Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ (ҶДРФТ) ташаббуси ин ҷумҳурии ба мо дӯсту бародар буда, баъди баррасиву мувофиқаи матни он аз ду ҷониб ва ворид намудани баъзе тағйиру иловаҳо ҳуҷҷат барои ба имзо расонидан омода гардид.
17 августи соли 2018 дар шаҳри Тошканд пас аз анҷоми мулоқоту музокироти сатҳи олӣ дар ҳузур ва бо иштироки сарони давлатҳо муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва муҳтарам Шавкат Мирзиёев маросими имзои санадҳои нави ҳамкорӣ баргузор шуд.
Дар он 26 санад ба имзо расид, ки дар қатори онҳо Ёддошти тафоҳум доир ба ҳамкорӣ миёни Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ ва Кумитаи оид ба муносибатҳои байни миллатҳо ва робитаҳои дӯстона бо кишварҳои хориҷии назди Девони Вазирони Ҷумҳурии Ӯзбекистон низ буд.
Ин санади зиндагисози байни ду кишвари дӯст моро вазифадор кард, ки мақсадҳои дар он зикршударо дар муҳлати чаҳор сол амалӣ гардонем ва умед аст, ки он ҳатман тамдид мегардад.
Мо аз ин иқдоми неки Ҷумҳурии Ӯзбекистон хеле мамнун буда, ба Кумитаи мазкур барои чунин итминон ба ташкилоти ҷамъиятии мо арзи сипос менамоем.
Аввалин иқдоми ҶДРФТ дар иҷрои вазифаҳои ин санад – якҷоя бо Муассисаи давлатии «Тоҷикфилм» ва Иттиҳодияи синамогарони Тоҷикистон ташкил кардани Рӯзҳои синамои Ӯзбекистон дар Тоҷикистон (15–17 сентябри соли 2018) аст. Ҷамъияти дӯстӣ дар ин самт таҷриба дошта, солҳои пеш якҷоя бо сафоратҳои Россия, Қазоқистон, Ӯзбекистон, Япония бо ҷалби доираи васеи тамошобинон рӯзҳои кинои ин давлатҳоро баргузор кардааст.
АМИТ «Ховар»: Барои густариши дӯстӣ ва робитаи фарҳангӣ истифодаи кадом зарфиятҳо ва самтҳои ҳамкориро муҳим мешуморед?
Сайдулло Хайруллоев: Тамоми самтҳои ҳамкорӣ, ки ба густариши дӯстӣ, ривоҷи дипломатияи мардумӣ ва робитаҳои фарҳангӣ алоқаманд аст, дар бандҳои ин Ёддошти тафоҳум сабт гардидаанд.
Тибқи ин ҳуҷҷат тарафҳо ҳамкориро дар соҳаҳои ҷамъиятӣ-сиёсӣ, фарҳангӣ-маърифатӣ, илмӣ ва иттилоотӣ тибқи қонунгузориҳои давлатҳои худ ва дар асоси баробарӣ, эҳтироми тарафайн ва манфиати ҳамдигар ба роҳ мемонанд ва амалӣ намудани лоиҳаҳои муштараке, ки ба наздикшавии халқҳои ду мамлакат, мустаҳкамӣ ва рушди дипломатияи мардумӣ мусоидат менамоянд, асоси ин ҳамкорӣ хоҳад буд.
Инчунин табодули ахбори вобаста ба ҷанбаҳои гуногуни густариши дӯстӣ, ҳамдигарфаҳмӣ, таҳаммулпазирӣ ва ҳамбастагии байнифарҳангии мардумони ду давлат ба роҳ монда шуда, ҷой додани маводи ҳамкории тарафайн дар маҷаллаи «Дӯстӣ»-нашрияи ҶДРФТ амри зарурӣ хоҳад шуд.
АМИТ «Ховар»: Имрӯз дар Тоҷикистон марказҳои фарҳангии ӯзбекзабонон фаъолият менамоянд. Аммо ҷамъияти алоҳида вуҷуд надорад. Оё ташкили Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Ӯзбекистон» дар назар аст?
Сайдулло Хайруллоев: То ин дам дар ҷумҳурӣ робитаҳои фарҳангиро бо кишвари ҳамсоя қисман ва дар сатҳи худ марказҳои фарҳангии ӯзбекзабонони вилояти Суғд — «Маънавиёт» ва «Қадрият» анҷом медоданд, ки намояндагии ҶДРФТ дар вилояти Суғд бо онҳо иртиботи қавӣ ва ҳамкории босамар дорад.
Таъсиси Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Ӯзбекистон» нияти деринаи мо буда, ба имзо расидани Ёддошти тафоҳум ҳарчи зудтар амалӣ гардидани ин иқдомро тақозо мекунад. 2 августи соли 2018, ҳангоми мулоқоти Раиси Раёсати ҶДРФТ Сайдулло Хайруллоев бо Сафири Фавқулода ва Мухтори Ҷумҳурии Ӯзбекистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Эргаш Шоисматов дар идораи Ҷамъияти дӯстӣ дар ин мавзӯъ сухан рафт ва ин пешомади нек боиси хушнудии ҳарду ҷониб буд. Алҳол мо пайгири таъсис додани ҷамъияти зикршуда мебошем.
АМИТ «Ховар»: Дар оянда барои густариши робитаҳои дӯстонаю бародаронаи тоҷикону ӯзбекон иҷрои кадом корҳо дар назар аст?
Сайдулло Хайруллоев: Ояндаи ин ҳамкорӣ низ дар бандҳои алоҳидаи Ёддошти тафоҳум акс ёфтааст ва тарафҳо баҳри ҳамкории дӯстонаи доираҳои гуногуни ҷамъиятӣ дар соҳаҳои дигар, аз ҷумла, иқтисодиёт, илм, маърифат, фарҳанг, экология, сайёҳӣ ва варзиш фаъолона мусоидат хоҳанд кард.
Тарафҳо инчунин барои барқарор кардани алоқаи байни ҷавонон ва арбобони фарҳангии ҳарду мамлакат бо роҳи табодули дуҷониба мақсадҳои дурнамои Ёддошти тафоҳумро амалӣ менамоянд.
2 августи соли 2018 Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Сайдулло Хайруллоев бо Сафири Фавќулода ва Мухтори Љумњурии Ўзбекистон дар Љумњурии Тољикистон Шаисматов Эргаш Рахматуллаевич мулоќот анљом дод.
Дар ин мулоќот њамчунин, муовини Раиси Раёсат Мушаррафа Шарипова, раисони Љамъиятњоии дўстии «Тољикистон – Њиндустон» Њабибулло Раљабов, «Тољикистон – Куба» Љўра Латипов, «Тољикистон – Мамлакатњои Араб» Тољиддин Мардонї, «Тољикистон – Ќирѓизистон» Мирзо Шукурзода ва котиби Раёсат Файзулло Тиллоев иштирок ва суханронї карданд.
Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Сайдулло Хайруллоев доир ба фаъолияти ташкилот маълумоти муфассал дод. Ў аз љумла ќайд намуд, ки Љамъияти дўстии мазкур соли 1958 таъсис ёфта, дар доираи санадњои меъёрии њуќуќї ва Оинномаи Љамъият њамчун тарѓибкунандаи сиёсати хориљию дохилии давлат дар масъалањои муносибати байналмилалї, дўстии халќњо ва равобити фарњангии байни онњо тадбирњои зиёдеро амалї мегардонд.
Доираи фаъолияти Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї сол то сол густариш меёбад. Агар соли 2002 дар таркиби Љамъият 13 љамъиятњои дўстї бо кишварњои хориљї созмон дода шуда бошад, њоло шумораи онњо ба 23 адад расидааст.
Љаноби Сафир иттилоъ ёфт, ки Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї бо ассотсиатсия ва марказњои фарњангии аќаллиятњои миллии муќими Тољикистон аз љумла, марказњои фарњангии ўзбекзабонони вилояти Суѓд, “Маънавиёт” ва “Ќадрият” иртиботи ќавї ва њамкорињои босамар дорад.
Робитањои дўстї миёни тољикону ўзбекон таърихи ќадим, бою рангин дорад. Дар мулоќот М. Шарипова, Т. Мардонї, Љ. Латипов, Њ. Раљабов ва М. шукурзода бо овардани мисолњои љолиб ин иддаоро таќвият доданд, бо зикри байтњои Абдурањмонї Љомї ва Алишер Навої суњбатро рангин карданд.
Музокироти сатњи олии Тољикистону Ўзбекистон дар доираи сафари давлатии Президенти Љумњурии Ўзбекистон Шавќат Мирзиёев ба Љумњурии Тољикистон судманд дониста шуда, Асосгузори сулњу вањдати миллї – Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон ин музокироти дуљонибаро њамчун оѓози марњилаи нав дар муносибатњои ду кишвар арзёбї намуданд.
Сафири Фавќулода ва Мухтори Љумњурии Ўзбекистон дар Љумњурии Тољикистон Шаисматов Эргаш Рахматуллаевич зикр намуд, ки муносибатњои дипломатї байни Љумњурии Тољикистон ва Љумњурии Ўзбекистон аз моњи октябри соли 1992 барќарор шуда бошад њам, иртиботи неку ќарини халќњои њарду давлат решањои ќавии таърихї, равобити неки хешутаборї, урфу одати муштарак доранд.
Дар марњилаи кунунї бо љањду иќдоми неки роњбарони њарду кишвари бо њам дўст шароит фароњам омадааст, ки њамкорињо дар тамоми самту соњањо густариш ёбанд.
Дар ин амали нек созмонњои љамъиятї низ метавонанд сањми арзанда дошта бошанд.
Котиби Раёсати
Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии
Тољикистон бо кишварњои хориљї Файзулло Тиллоев
Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ баробари муаррифӣ намудани фарҳангу тамаддуни тоҷикон ба кишварҳои хориҷӣ, ба роҳ мондани ҳамкориҳои гуногуни фарҳангӣ, тақвияти дўстиву бародарии байни қавму миллатҳои муқими Тоҷикистон, ҳамчунин ба омўзиши кадрҳои ҷавон бо донишгоҳу донишкадаҳои олии мамлакат ҳамкорӣ дорад.
Бевосита бо ҷавонон кор бурдан аз самтҳои афзалиятноки Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ маҳсуб меёбад.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронии худ, ба ифтихори Рўзи ҷавонон 23 майи соли 2017 қайд намуданд: «Давлат ва Ҳукумати Тоҷикистон дар самти тарбияи кадрҳои ҷавон барои ҳамаи соҳаҳои иқтисоди миллӣ, дастгирии ҳамаҷонибаи мутахассисони ҷавон ва беҳтар гардонидани вазъи иҷтимоиву иқтисодии онҳо пайваста кўшиш дорад.
Шумо бояд ифтихор кунед, ки дар Тоҷикистони озоду соҳибихтиёр, дар чунин кишвари зебою биҳиштосо зиндагӣ доред ва ворисони фарҳангу тамаддуни камназир ҳастед. Аз ин лиҳоз, сидқан дўст доштани Ватан, ҳифз намудани манфиатҳои миллии он ва бо донишу маърифати замонавӣ дар арсаи байналмилалӣ ба таври шоиста муаррифӣ намудани Тоҷикистон бояд аз ҳадафҳои асосии шумо бошад.
Шумо – ҷавонон умеду орзўи мо, тадбиқкунандагони нақшаву ниятҳои неки насли калонсол ва ормонҳои ҳазорсолаи миллати қадимаи тоҷик мебошед ва вазифадоред, ки ин масъулияти бузургро содиқонаву сарбаландона иҷро намоед. Зеро ояндаи Тоҷикистон шумо ҳастед ва тараққиёти минбаъдаи кишвари маҳбубамон, ки асосҳои мустаҳками он имрўзҳо гузошта мешаванд ва таҳкими мақоми он дар ҷомеаи мутамаддини башарӣ аз саҳми фаъолонаи шумо дар ҳаёти иқтисодӣ ва сиёсиву ҷамъиятии мамлакат вобаста мебошад».
Ҳамкории Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҶӣ бо донишгоҳу донишкадаҳои ҷумҳурӣ густариш меёбад. Дар асоси шартномаи ҳамкорӣ ва тавсияи роҳбарият, байни мактабҳои олии кишвар, аз ҷумла бо Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, Донишгоҳи давлатии омўзгории Тоҷикистон ба номи Садриддин Айнӣ, Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи М. Осимӣ, Донишгоҳи технологии Тоҷикистон, Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон ба номи Сотим Улуғзода, Донишгоҳи славянии Россия ва Тоҷикистон ва дигар мактабҳои олии ҷумҳурӣ барои гузаронидани давраи таҷрибаомўзӣ донишҷўён ба Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ сафарбар мешаванд.
Раиси Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло Хайруллоев дар яке аз мулоқотҳояш бо донишҷўён қайд намуданд: «Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ аз соли 1958 яъне 60-сол боз арзи вуҷуд дорад ва аз замони шўравӣ то имрўз анъанаи неки пайванди риштаҳои дўстии тоҷиконро бо халқҳои ҷаҳон идома медиҳад. Имрўз дар назди Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ 23 Ҷамъияти дўстӣ бо кишварҳои алоҳида ва намояндагони ақаллиятҳои миллӣ фаъолият доранд. Дар замони Истиқлолияти давлатӣ низ, тавассути фаъолияти пурсамари аъзои Ҷамъияти мазкур, Ҷамъиятҳои алоҳидаи дўстӣ ва намояндагони иттиҳодияҳои ақаллиятҳои миллӣ барои таҳкими дўстӣ ва ҳамкориҳо чорабиниҳои зиёде амалӣ мешавад».
Дар давраҳои таҷрибаомўзӣ кормандони Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ бо донишҷўён суҳбату вохўриҳо анҷом дода, ба онҳо оид ба фаъолияти Ҷамъияти мазкур, саҳми он дар ривоҷи дипломатияи мардумӣ, тарғибу ташвиқи фарҳанги халқи тоҶик дар кишварҳои хориҷӣ, таҳкими дўстиву рафоқат байни қавму миллатҳои маскуни Тоҷикистон маълумот медиҳанд.
Аз 5 феврал то 27 апрели соли 2018 донишҷўёни курси 4-уми шўъбаи рўзонаи факултети романӣ-германӣ бо ихтисоси забони англисӣ (тарҷумон)-и Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон ба номи Сотим Улуғзода ва инчунин аз 26 март то 20 апрели соли 2018 донишҶўёни курси 3-уми шўъбаи рўзонаи факултети филология, бахши забони англисии Донишгоҳи славянии Россия ва Тоҷикистон дар идораи Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ таҷрибаомўзии пеш аз дипломӣ гузарониданд.
Коромўзон ҳангоми таҷрибаомўзӣ аз худ масъулияти баланд нишон дода, ҳамаи дастуру супоришҳое, ки аз тарафи роҳбарияти Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ ба онҳо вогузор мешавад, саривақт иҷро мекунанд. Андешидани чунин тадбирҳо воситаи муҳими огоҳии донишҷўён аз фаъолияти Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ мебошад.
Донишҷўён дар идомаи таҷрибаомўзӣ бо истифода аз қобилият ва ҳушмандии худ таассуроти хешро ба забони англисӣ баён месозанд. Ҳамзамон ба онҳо ҳангоми тарҷума, тарзи истифодаи калимаву ибораҳо, риояи талаботи меъёри забони давлатӣ тавсияҳо дода мешавад.
Ба роҳ мондани таҷрибаомўзӣ дар Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ, омўхтани маводи дар маҷаллаи «Дўстӣ» ва сомонаи интернетии Ҷамъияти мазкур www.friendship.tj дарҷгардида муҷиби фарох гардидани Ҷаҳонбинӣ ва афзудани маърифати ҳуқуқии донишҷўён мегардад.
Инчунин бо ташаббус ва дастгирии Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ бо корпуси дипломатии кишварҳои хориҷӣ бо Ҷалби таҷрибаомўзон суҳбату вохўриҳо доир мешаванд.
Таҷрибаомўзон дар ҳамаи машғулиятҳои таълимӣ фаъолона иштирок намуда, бо раисон ва аъзои Ҷамъиятҳои дўстии дар назди Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ фаъолияткунанда, намояндагони ақалиятҳои миллӣ шинос мешаванд.
Онҳо пас аз анҷоми таҷрибаомўзӣ, суҳбату вохўриҳо бо роҳбария ва иштирок дар чорабиниҳои Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ таассуроти худро баён менамоянд.
Файзулло Тиллоев,
котиби Раёсати Ҷамъияти дўстӣ
ва равобити фарҳангии Тоҷикистон
бо кишварҳои хориҷӣ
8 майи соли 2018 мулоқоти Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло Хайруллоев бо муҳақиқ, журналист, профессор, узви Раёсати Ҷамъияти дӯстии «Кишварҳои Скандинавия – Тоҷикистон» (Шветсия) Расули Раҳин баргузор гардид. Тавре маълум аст соли гузашта 14 июн низ вохӯрии Сайдулло Хайруллоев бо Расули Раҳин доир шуда буд.
Сайдулло Хайруллоев зимни суҳбат қайд кард, ки Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ қариб 60-сол боз арзи вуҷуд дошта, аз замони шӯравӣ то имрӯз анъанаи неки пайванди риштаҳои дӯстии тоҷиконро бо халқҳои ҷаҳон идома медиҳад.
Ҳоло, 23 Ҷамъияти дӯстии алоҳида дар назди Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ фаъолият доранд.
Мақсади Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ ин тақвияти дӯстиву бародарӣ ва фарҳангӣ миёни халқи тоҷик ва мардумони кишварҳои гуногун буда, бо қавму миллатҳои муқими Тоҷикистон, бо ҳамватанони бурунмарзӣ низ дар асоси дипломатияи мардумӣ босамар кор мебарад.
Зимни суханронии худ профессор Расули Раҳин оид ба асарҳои тозанашр, идомаи табъи маҷаллаи илмиву фарҳангии «Орёнои бурунмарзӣ» иттилоъ дод.
Маҷаллаи «Орёнои бурунмарзӣ», ки аз соли 1996 нашр мешавад, хонандаи зиёди форсизабон дорад. Дар он мақола ва маводи пажуҳиш вобаста ба илму фарҳанг, ки дар Афғонистон имкони нашр кардан надорад, рӯи чоп оварда мешаванд. Маҷаллаи илмиву фарҳангии «Орёнои бурунмарзӣ» фарогири мавзӯъҳои ҷолиб доир ба авзоъи сиёсӣ, таҳаввулоти феълии Афғонистон мебошад. Ба ин васила доираи васеъи хонандагон бо тадқиқоти илмии олимони бурунмарзии форсизабон ошноии бештар пайдо мекунанд.
Моҳи декабри соли 2017 профессор Расули Раҳин ба Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ якчанд рисолаҳои илмиву пажуҳишии худро фиристод, ки дар хазинаи китобхонаи Раёсат маҳфуз аст.
Дар охири мулоқот Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло Хайруллоев ба профессор Расули Раҳин китоб ва маҷаллаи тозанашри «Дӯстӣ»-ро тақдим кард.
13 апрели соли 2018 дар Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ бо олими намоён, ходими ҷамъиятӣ Хатиб Юсупович Минегулов, ки дар чорабиниҳои ҷашнӣ ба муносибати 140-солагии сардафтари адабиёти советии тоҷик, Қаҳрамони Тоҷикистон ба ҷумҳурӣ ташриф овардааст, вохӯрӣ доир гардид.
Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Сайдулло Хайруллоев меҳмононро хуш қабул намуда, оид ба фаъолияти Ҷамъияти мазкур ҳамкориҳои судманд бо иттиҳодия, ассотсиатсияҳои ақаллиятҳои миллии муқими Тоҷикистон сухан ронд.
Раиси Маркази миллӣ–мадании тотору бошқирдҳои Тоҷикистон «Дуслик» Рима Хамзина меҳмононро бо фаъолияти маркази мазкур шинос намуда, зикр кард, ки он дар ҳифз намудани забону фарҳанг ва арзишҳои миллии тотору бошқирдҳо саҳми муносиб доранд. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тамоми шароит ва имконот фароҳам оварда шудааст, намояндагони дигар халқу миллатҳо бо ҳам дар фазои сулҳу ваҳдат, эҳтироми якдигар кору зиндагӣ менамоянд.
Ин вохӯрӣ барои фаъолони Маркази миллӣ–мадании тотору бошқирдҳои Тоҷикистон «Дуслик», ки бо Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ ҳамкории зич доранд, боиси хушнудӣ гардид.
Хатиб Юсупович Минегулов – узви ҳайати таҳририяи маҷаллаҳои «Казан Утары», «Билге» (Туркия), "Тюркология" (Казахстан), "Фанни Татарстан" мебошад.
Ӯ ҳамчун олими адабиётшинос, туркология, муннақиди адабӣ, муаллифи китобҳои таълимӣ, ходими ҷамъиятӣ, доктори илмҳои филологӣ, профессори ифтихории университети Қазон, ходими шоистаи илми Федератсияи Россия (2005), ва Республикаи Татаристон (1994), лаурети мукофоти давлатии Республикаи Татаристон дар соҳаи илму техника (1995), академики Академияи гуманитарии Россия (1996), лаурети мукофоти ба номи Кул Гали (1998), Гаяза Исхаки (2005), Ҷамал Валидӣ (2014), Суббух Рафиков (2015) маърифат дорад.
Муаллифи беш аз 1500 мақолаҳои илмӣ бо забонҳои татарӣ, русӣ, англисӣ, қазоқӣ ва ғайра буда, инчунин 53 китоб, 14 монография ва ғайра маҳсули кори эҷодии ӯ мебошанд.
Адабиёти татарии асримиёна ва садсолаи 19 ва робитаи он классикаи шарқ, бахусус адабиёти тоҷику форс асоси фаъолияти илмию тадқиқотии Хатип Юсупович Минегуловро ташкил медиҳанд.
В Таджикское общество дружбы и культурных связей с зарубежными странами (ТОДКС) письменно обратились наши китайские друзья — редакционная коллегия журнала «Пайвандиқитъаҳо» — таджикского издания журнала «Контимост» по вопросу совместного празднования пятилетия журнала в городе Душанбе. Мы с большим удовольствием откликнулись на просьбу. 26 июля в столичном аэропорту мы встречали уважаемых гостей из соседнего государства. Это были: заместитель заведующего отделом пропаганды и агитации парткома СУАР Кэцзыэркайледи Абдирахман — глава китайской делегации, заместитель Главного редактора «Синьцзянской экономической газеты» Дильшат Турсун, исполнительный главный редактор журнала «Контимост» Яо Цинь, исполняющий обязанности главного редактора журнала «Пайванди қитъаҳо» Чан Хуе, фотокорреспондент Сун Вэйго, сотрудники данного издания.
Добрыми, светлыми, улыбчивыми и очень открытыми были наши гости и с первых минут встречи мы прониклись теплом и уважением друг к другу. Согласно плана пребывания, во время встреч и переговоров делегацию сопровождали сотрудники ТОДКС. В тот же день китайскую делегацию приняла председатель Общества дружбы «Таджикистан–Китай» Косимзода И.Т. В ходе встречи она рассказала о деятельности Общества за период её председательства и о перспективах на будущее. КэцзыэркайледиАбдирахман поблагодарив ТОДКС и его подразделение за радушный приём, рассказал о цели пребывания, о журнале «Пайванди китъахо», намеченных планах и перспективах дальнейшего сотрудничества. В завершении встречи стороны обменялись символическими подарками. Господин Кэцзыэркайледи Абдирахман преподнёс Косимзода И.Т. свиток из пергамента, на котором изображена карта Великого шёлкового пути — как символ единства историй и культур двух стран.
На следующий день делегацию в том же составе принял Министр культуры РТ Ш. Орумбекзода. В ходе беседы господин Министр основательно рассказал о культурных взаимосвязях между двумя странами, о перспективах дальнейшего сотрудничества. Далее были проведены встречи с руководством НИАТ «Ховар», руководителями китайских корпораций.
На третий день ТОДКС и Торгово-промышленная палаты РТ организовали «круглый стол» — торжественное мероприятие, посвящённое 5-летию журнала.
На встрече с китайской делегацией принимали участие заместитель Председателя ТПП РТ Манзура Рустамова, Советник Посольства КНР в РТ Ю Чунь Ли, заместитель Главного редактора «Синьцзянской экономической газеты» ДильшатТурсун, глава китайской делегации Кэцзыэркайледи Абдирахман, председатель Комитета по делам женщин и семьи при Правительстве РТ, председатель Общества дружбы «Таджикистан–Китай» Идигул Косимзода, заместитель данного общества дружбы Рухшона Восиева, начальник Департамента Министерства образования и науки РТ Хуршедджон Зиёев, заместитель Министра культуры РТ Зевар Давлатзода, главный редактор журнала «Дусти» Мавлюда Шарипова и референты ТОДКС – Аъзам Мусоев, Файзулло Тиллоев, Нигора Нурматова, политолог Абдугани Мамадазимов, председатель Общества дружбы «Таджикистан–Афганистан» Косимшо Искандаров, председатель Ассоциации уйгуров Таджикистана Миноваржон Долимов, заместитель начальника отдела МИД РТ Салими Хатлони, руководитель пресс-центра ТПП РТ Мукаммал Раджаби, руководитель пресс-центра Комитета по делам женщин и семьи Сабохат Мамадалиева, сотрудники и корреспонденты журнала «Пайванди ќитъањо», а также представители республиканских СМИ.
На встрече прозвучали поздравления в адрес коллектива «Пайвандиқитъаҳо» от Посольства КНР в Таджикистане, МИД РТ, Комитета по делам женщин и семьи при Правительстве РТ, ТПП РТ, редакции журнала «Дусти», с благодарственными речами выступили гости из СУАР.
Китайская и таджикская стороны отметили большую роль Председателя Торгово-промышленной палаты РТ Шариф Саида в организации и формировании журнала для таджикских читателей. В феврале 2012 года в Урумчи, во время встречи Председателя ТПП РТ Шариф Саида с заместителем Председателя работников прессы КНР, главным редактором журнала «Контимост», секретарем парткома «Синьцзянской экономической газеты» Ян Гохуэй, стороны высоко оценили значение данного издания в развитии и расширении сети информационного поля и культурного обмена между Таджикистаном и Китаем и было предложено, наряду с изданиями «Контимост»-а на других языках, выпускать его и на таджикском. Затем в Душанбе было подписано Соглашение о сотрудничестве по изданию журнала, выход которого продолжается по сей день.
За пять лет совместными усилиями удалось создать печатное издание, достойно представляющее Китай и Таджикистан в тесном содружестве, познакомить таджикских и китайских читателей с политикой, экономикой, торговлей, историей, культурой, традициями и обычаями двух братских народов. Публикуемые в нём материалы охватывают все вопросы, касающиеся взаимоотношений Таджикистана с Китаем. Журнал имеет своё лицо, свой почерк и, что особенно важно, свой круг читателей.
С помощью журнала представители экономических и культурных кругов двух стран создают платформу для тесного партнёрства на Шёлковом пути, в рамках проекта «Один пояс, один путь». Это хороший шанс для развития торгово-экономических, культурных и гуманитарных связей.
«Надеемся, что и впредь у нас с вами продолжатся партнёрские отношения, что вы и впредь будете нас радовать замечательными номерами журнала, богатого разнообразными информационными торгово-экономическими и художественными блоками.
Выражаем надежду, что издание будет способствовать созданию доверительного таджикско-китайского бизнес-диалога», - подвела итог мероприятию М. Рустамова и пожелала издателям «Пайванди ќитъањо», редакционной коллегии, всем сотрудникам и авторам журнала творческих успехов и благополучия.
В рамках данного мероприятия состоялось подписание Соглашения о сотрудничестве между ТПП РТ и редакцией журнала «Пайванди ќитъањо».
Журнал «Дусти» Специальный выпуск, декабрь 2017, ст. 40.
КНОДЗ и ТОДКС — поборники достижения общего процветания
В продвижении практического сотрудничества между странами на новый уровень в рамках мегапроекта «Один пояс, один путь» больше внимания уделяется активизации людских контактов, близости и искренности партнёров, побратимству городов, расположенных вдоль Великого шёлкового пути.
Сотрудничество Китая и пяти центральноазиатских стран, набравшее темпы в последние два десятилетия и достигшее высокого уровня после выдвижения мегапроекта «Один пояс, один путь», имеет большие перспективы. Проводимые вот уже несколько лет по инициативе Китайского народного общества с заграницей (КНОДЗ) Форумы сотрудничества КНР с Центральной Азией, прекрасно демонстрирующие практические результаты во всех сферах взаимодействий — в расширяющихся политических, торговых, экономических и особенно культурно-гуманитарных связях, является важной площадкой для обеспечения и укрепления постоянного диалога, развития многопланового сотрудничества.
«Председатель КНР Си Цзиньпин отметил, что КНОДЗ должно выступать в качестве моста в процессе развёртывания международных обменов и сотрудничества между местными администрациями. Руководствуясь этим принципом, мы прилагаем большие усилия в возведении моста для регионального сотрудничества «Одного пояса, одного пути», — отметила в поздравительной речи на Форуме сотрудничества Китая и Центральной Азии под девизом: «Развитие духа Шёлкового пути и содействие взаимовыгодному сотрудничеству» (25 ноября 2016 года; город Хайкоу, провинция Хайнань) Председатель КНОДЗ госпожа Ли Сяолинь.
Таджикское общество дружбы и культурных связей с зарубежными странами (ТОДКС) благодаря КНОДЗ, на таких масштабных мероприятиях поддерживает связь с крупными международными организациями, родственными или схожими организациями и общественностью различных стран. На Форумах мы каждый раз всё более убеждаемся в объединяющей и консолидирующей силе КНОДЗ, его роли в международном сообществе; видим, как оно сумело накопить неоценимый опыт в развитии международных гуманитарных связей, в общественной дипломатии.
Наши Общества дружбы, укрепляя добрые отношения между народами, искренне служат делу создания гармоничного и прочного мира для достижения общего процветания — конечной общечеловеческой цели, ярко отразившейся в Инициативе Председателя КНР Си Цзиньпина.
Подписанное на Форуме сотрудничества Китая с ЦА в городе Хайкоу между Китайским обществом дружбы с Центральной Азией и ТОДКС Соглашение о сотрудничестве вдохновляет нас на более плодотворное сотрудничество.
Мы рады, что прекрасно проведенные Форумы, их след, оставленный в летописи сотрудничества Китая с другими странами, главное — сближение людей доброй воли, продвигающих народную дипломатию, постоянно освещается в ежеквартальных номерах и специальных выпусках журнала «Дусти». Это является нашим вкладом в дело пропаганды идей высокого гуманизма, в должную оценку стараний народных дипломатов наших стран.
Журнал «Дусти» Специальный выпуск, декабрь 2017, ст. 38.
Национальное единство – основа всего, на чем зиждется любое государство. Достижение этой главенствующей ценности и его сохранение требует больших усилий всего сообщества страны. Единство Таджикистана определяется его государственной национальной политикой. Приверженность Дружбе и Согласию народов, неприятие национальной и религиозной розни и другие составляющие нашего государства определяют его исторический выбор, обеспечивают ему долговечность.
После полного драматическими событиями лихолетья обретение Таджикистаном государственной независимости, затем достижение мира и межнационального согласия стали залогом национальной безопасности и духовного благополучия нашего народа. Всего за четверть века построено независимое суверенное государство, выступающее полноправным членом мирового сообщества. Таджикистан – участник сотен межгосударственных договоров и соглашений. Основатель мира и национального единства –Лидер нации, Президент РТ уважаемый Эмомали Рахмон, не останавливаясь на достигнутом, и ведя Таджикистан по пути развития, более того, выступая с инициативами мирового масштаба, способствует всё большему повышению международного авторитета нашей страны.
Благодаря народному единству, Таджикистан вступил на путь строительства государства, которое наряду с верностью своим национальным ценностям и поучительной новейшей истории, заявляет о своей приверженности общечеловеческим принципам демократии и правового государства.
Таджикское общество дружбы и культурных связей с зарубежными странами (ТОДКС) и родственные ему организации других стран, работая непосредственно с общественностью, с людьми на ниве народной дипломатии, обеспечивают широкое их участие в деле взаимопонимания, сближения сообществ, внедрения толерантности - столь необходимые для поддержания национального единства.
Выступления в СМИ, издание книг, участие в работе международных симпозиумов, конференций и других мероприятий, как внутри страны, так и за рубежом; тесные контакты с научными, культурными, образовательными структурами разных стран – основные составляющие деятельности ТОДКС и его подразделений, и все они ярко отражаются на страницах журнала «Дусти», и тем самым способствуют сохранению и укреплению национального единства нашей страны.
Пользуясь случаем, Президиум и правление ТОДКС, председатели 24-х Обществ дружбы с отдельными странами, видные ученые и общественные деятели – активисты организации поздравляют всех таджикистанцев с Днем национального единства, желают всем мира и процветания.
